US Navy gaat booreilanden in Pacific gebruiken tegen China

23 april - De Amerikaanse marine gaat overtollige booreilanden in de Stille Oceaan ombouwen tot actieve, mobiele militaire bases tegen de dreiging van Chinese raketten. Het Mobile Defense/Depot Platform (MODEP) concept maakt van de booreilanden bases voor raketafweer en bevoorrading (ook van nukleaire onderzeeërs) voor het Pentagon. Ze worden ingezet op een optimale afstand van de kust en kunnen zelfstandig opereren gedurende twaalf maanden. Ze krijgen 512 vertikale lanceerinrichtingen of 100 grote raketlanceerders. Dat is vijf keer de capaciteit van een destroyer van de Arleigh Burke klasse. Critici benadrukken echter de kwetsbaarheid van dit soort drijvende militaire forten voor een aanval met geleide wapens.

Bron: The Defense Post (Joe Saballa)

China reorganiseert de commandostruktuur

26 april - De Chinese president Xi is begonnen met een belangrijke reorganisatie van de legerleiding. Het eind 2015 opgerichte Strategisch Ondersteuningscommando wordt vervangen door een nieuw Informatie-ondersteuningscommando. Daarmee verdwijnt een extra managementlaag, waardoor de machtige politieke Centrale Militaire Commissie meer greep krijgt op domeinen zoals ruimtevaart (aerospace), cyber en informatie (waaronder ook inlichtingenoperaties vallen).

De cyber- en aerospace strijdkrachten, samen met het al bestaande Logistieke Ondersteuningscommando en het Informatie-ondersteuningscommando, komen nu op gelijke hoogte in de hiërarchie van het Volksbevrijdingsleger (PLA) te staan, dat verder beschikt over vier krijgsmachtdelen: landmacht, marine, luchtmacht en raketstrijdkrachten.

Volgens een Amerikaanse expert betekent de reorganisatie ook dat in operationeel opzicht de vijf regionale commando's van de Chinese strijdkrachten (Oost, West, Noord, Zuid en Centrum) gemakkelijker toegang kunnen krijgen tot middelen van de ondersteunende commando's, omdat ze nu geen gecentraliseerde bureaukratie op strategisch niveau meer tegenover zich hebben.

Bron: Defense News (Gordon Arthur)

VS verplaatsen vliegtuigen van de Emiraten naar Qatar

4 mei - De VS verplaatsen gevechtsvliegtuigen, bewapende drones en verkenningsvliegtuigen van hun vliegbasis in de Verenigde Arabische Emiraten (VAR) naar Al Udeid in Qatar, vanwege de beperkingen om vanuit de basis in de VAR luchtaanvallen uit te voeren. In februari hadden de Emiraten de VS geïnformeerd dat ze vanuit de vliegbasis Al Dhafra in Aboe Dhabi niet langer aanvallen mochten uitvoeren in Jemen en Irak zonder de lokale autoriteiten vooraf te informeren. De emirs zijn bang om te worden betrokken bij een regionale oorlog, als de situatie in Gaza escaleert en zij in het openbaar steun verlenen aan Amerikaanse operaties. Ze waren bovendien al geïrriteerd omdat Amerikaanse hulp traag op gang kwam, toen ze begin 2022 onder schot kwamen te liggen van Iraakse en Jemenitische milities.

De drones zijn vooral van belang voor de oorlog tegen de Houthi's in Jemen, waar al drie Amerikaanse MQ-9 Reapers verloren zijn gegaan in een half jaar. Het vliegdekschip Eisenhower, dat na een bezoek aan de Middellandse Zee (Souda Bay op Kreta) weer terug is in de Rode Zee, zal naar verwachting in de zomer naar huis gaan, waarmee de bases op het Arabisch schiereiland belangrijker worden. Al Udeid was van cruciaal belang tijdens de exit uit Afghanistan voor tussenlandingen van transportvliegtuigen. Ook Djibouti in de Hoorn van Afrika komt eventueel in aanmerking als startpunt voor luchtaanvallen.

Bron: Wall Street Journal (Nancy A. Youssef, Gordon Lubold, Michael R. Gordon)

Radio Ontvangst Station Eemnes

13 april - Het afluisterstation van de marine aan de Volkersweg in de polder Eemnes is vanwege de verhoogde oorlogsdreiging weer volledig operationeel geworden, het was sinds 2016 al weer actief. Het Radio Ontvangst Station is rond 1960 geopend (waarschijnlijk voor communicatie met onderzeeërs) en is sinds 1968 gebruikt door de MARID, de MI(V)D en sinds 1996 door de Nationale Sigint Organisatie NSO die in 2014 opging in de Joint Sigint Cyber Unit van MIVD en AIVD samen. Sinds 2016 is het Defensie Cyber Commando er actief. Het huidige gebouw dateert uit de jaren negentig en is voorzien van een circulair antenneveld voor kruispeiling en een paar jaar geleden met dikke kabels verbonden met het transformatorstation naast het pand. Er is ook een aggregaat voor noodstroom. Het werd vroeger bewaakt door het Marine Bewakingskorps dat nu is opgegaan in de bewakingsorganisatie van defensie.

Het oorspronkelijke afluistermateriaal van HF-radioverkeer (toen vooral van het Warschaupact) werd verwerkt door het toenmalige Wiskundig Centrum van de marine op Kattenburg in Amsterdam.   

Bronnen: De Gooi- en Eemlander (Juul Schepens, Eric Lorier), Wikipedia (Satellietgrondstation NSO)

ZIE OOK: MilitarySpot, The Value of Electronic Warfare and Signals Intelligence

VS willen marinebasis in Papua uitbreiden

6 april - Om de invloed van China terug te dringen gaan de VS de marinebasis Lombrum op het eiland Los Negros van Papoea-Nieuw-Guinea moderniseren. Lombrum heeft een natuurlijke haven, een baai waar grotere schepen voor anker kunnen gaan. Er wordt nu gekeken naar drie projekten: een Regionaal Maritiem Trainingscentrum, een faciliteit voor kleine boten en het opkalefateren van een vervallen pier. Bij elkaar kost het tussen de 11 en 25 miljoen dollar. Het plan om de basis te moderniseren dateert al uit 2018, maar tot nu toe was er geen geld voor uitgetrokken. Lombrum is wel een van zes installaties waartoe VS-militairen ongehinderde toegang hebben (Defense Cooperation Agreement 2023 - DCA). Dit zijn drie vliegvelden, twee havens en een marinebasis.

Naast de Amerikaanse investeringen wordt de marinebasis sinds 2020 ook ontwikkeld met geld van Australië (150 miljoen dollar per jaar tot 2024). Dat gaat over elektrifikatie, verblijven voor de manschap en reparatiefaciliteiten voor de vier Guardian patrouilleboten van de marine van Papoea Nieuw-Guinea die er zijn gestationeerd.

Bron: USNI News (Zach Abdi)

ProRail en de snelle mobilisatie van de NAVO

22 april - Ook ProRail bereidt zich voor op de oorlog. De NAVO wil 100 brigades (500.000 militairen) zo snel mogelijk in positie kunnen brengen aan de oostflank in geval van crisis, daarvan moeten 100.000 binnen de eerste tien dagen ter plekke zijn. Het tweede echelon versterkingen komt in de eerste maand en het derde als hoofdmacht binnen zes maanden.

De haven van Rotterdam en zijn spoorverbindingen spelen daarbij een cruciale rol. De Telegraaf wijdt een artikel er aan. ProRail werkt versneld aan het havenspoor en begint dit jaar met 51 wissels, tien overwegen, 16 km spoor, tien km tunnel en 23 km bekabeling. Daarnaast wordt op vijf plaatsen waar materieel overheen moet op weg naar Duitsland gewerkt aan het tracé: wacht - en opstelsporen in Rotterdam-Noord, Lage Zwaluwe, Waalhaven-Zuid, Onnen (Groningen) en Roosendaal.

Volgens de Britse Telegraph is er ook een tekort aan platte goederenwagons in Europa voor al het transport van pantservoertuigen. Deutsche Bahn heeft alleen genoeg kapaciteit om twee pantserbrigades (bestaan normaal gesproken uit 85 tanks en honderden pantserwagens) naar Oost-Europa. Berlijn heeft onlangs een overeenkomst met Warschau en Den Haag gesloten om een nieuwe militaire korridor te ontwikkelen voor het transport van Noordzeehavens (Rotterdam en Vlissingen) naar het oosten.

Bronnen: De Telegraaf (Koen Nederhof, Silvan Schoonhoven), The Telegraph ((Joe Barnes)

VS stellen voor het eerst raketten voor middellange afstand op in de Pacific (UPDATE)

16 april - De 1ste Multi-Domain Task Force van de Amerikaanse landmacht heeft op 11 april voor het eerst in de Pacific het raketsysteem Typhoon Mid-Range Capability (MRC) opgesteld op de Filipijnen (Noord-Luzon). Het wapensysteem werd ingezet in het kader van de gezamenlijke oefening Salaknib 24. Het systeem bestaat uit vier mobiele [door trucks getrokken] lanceerinrichtingen, die zowel Tomahawk kruisraketten als SM-6 geleide wapens kunnen afschieten met ondersteunende apparatuur [waaronder een commandovoertuig].

De Tomahawks hebben een bereik van 1600 km en kunnen vanaf het land niet alleen de Straat van Luzon bestrijken, maar ook delen van de Chinese kust en een aantal Chinese bases op (deels kunstmatige) eilandjes in de Zuid-Chinese Zee. 

De SM-6 is oorspronkelijk een maritieme luchtdoelraket [ment een bereik van 370 km] die nu ook kan worden ingezet als anti-scheepsraket [en tegen gronddoelen]. Het wordt tevens gezien als het enige middel in het Amerikaanse arsenaal dat hypersonische wapens kan bestrijden.

Het VS-leger heeft momenteel toegang tot vijf lokaties op Luzon. Het is niet bekend welke deze keer is gebruikt. Als lokatie voor plaatsing van MRC wordt vaak Japan genoemd, maar daar bestaan grote aarzelingen bij zo'n duidelijk doelwit voor China. Verwacht wordt wel dat het systeem permanent wordt geplaatst op de VS-basis op het eiland Guam.

Bron: Japan Times (Jesse Johnson)

AANVULLING: Het wapensysteem werd ingevlogen met een C-17 Globemaster III transportvliegtuig. Onder het vroegere INF-verdrag (opgezegd door president Trump) zou dit wapen illegaal zijn geweest.

De US Army plant acht batterijen Typhon met in totaal 197 lanceerders.